عوامل ژئوپلیتیک جمهوری آذربایجان و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

امروزه نقش هر کشور در سیاست های جهانی تحت تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی است و  جغرافی دانان سیاسی معتقدند که قدرت هر کشور به شدت از محیط جغرافیایی آن تأثیر می پذیرد. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی چهره ژئوپلیتیکی جمهوری آذربایجان و منطقه تغییر یافت و به عنوان یکی از بی ثبات ترین مناطق بجای مانده از امپراطوری شوروی با خلاء قدرت مواجه گردید. این منطقه به جهت موقعیت ارتباطی و منابع انرژی فراوان به صحنه کشمکش بین بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای و جهانی تبدیل شده است. بنابراین جمهوری اسلامی ایران به علت همسایگی و اشتراک های تاریخی و فرهنگی نمی تواند به مسائل امنیتی این کشور بی توجه باشد زیرا ثبات جمهوری آذربایجان در تأمین امنیت ملی ایران اهمیت بسیار دارد.  ایالات متحده آمریکا به بهانه های مبارزه با تروریسم به همراه اتحادیه اروپا و  ناتو در کنار ترکیه، بازیگران فرامنطقه ای در منطقه می باشند و در صحنه جمهوری آذربایجان حضور فعال دارند. از سوی دیگر، جمهوری آذربایجان به دلیل جهت گیری غرب گرایانه، ادغام در ساختارهای یورو آتلانتیکی؛ یافتن راه حلی برای غلبه بر بحران قره باغ و مشکلات داخلی خود را در خارج از منطقه جستجو می کند.